Nieznana bitwa o Kaukaz

źródło: Getty Images

Niemiecka artyleria przeciwlotnicza na Kaukazie, początek września 1942 r.

źródło: Shutterstock

Kaukaskie dolmeny pochodzą z II–III w. p.n.e. Wyglądają niczym starożytne bunkry z jedną strzelnicą

źródło: Shutterstock

Swanetia – kraina kamiennych wież i ośnieżonych szczytów. Trzypiętrowe baszty mają wejście na poziomie pierwszego piętra i tylko jedno okno zwrócone zawsze na południe

W 1942 r. hitlerowska armia rozpoczęła ofensywę 
na Kaukaz. Oficjalnie chodziło o zdobycie pól naftowych i wywalczenie szlaku do brytyjskich Indii. Ale czego na Kaukazie szukała z uporem formacja SS „Ahnenerbe"? I dlaczego po wojnie Sowieci ogłosili rejon hitlerowskich badań strefą zamkniętą?

21 sierpnia 1942 r. hitlerowscy alpiniści zdobyli Elbrus i zatknęli sztandar ze swastyką na szczycie najwyższej góry Europy (5642 m n.p.m.). Elitarny oddział należał do dywizji górskiej „Edelweiss" (Szarotka), której żołnierzami byli tyrolscy górale.

Cztery miesiące wcześniej zbrodniarz wszech czasów zatwierdził plan podboju Kaukazu o kryptonimie identycznym z nazwą górskiej dywizji. W operacji „Szarotka" Berlin chciał zdobyć pola naftowe Groznego i Baku. To stamtąd pochodziło 90 proc. sowieckiego paliwa niezbędnego w zmechanizowanej wojnie. Ponadto Hitler marzył o podboju brytyjskich Indii, a najkrótszy szlak prowadził przez Kaukaz. Gdyby plany zdobycia Azerbejdżanu, Gruzji i Armenii doszły do skutku, to, jak kalkulował Berlin, przyłączenie Turcji do państw Osi byłoby tylko kwestią czasu.

Operacja „Szarotka"

W maju 1942 r. kilkusettysięczna Grupa Armii „A" ruszyła do gwałtownego natarcia na Kubań i Północny Kaukaz. Przez sześć miesięcy padały kolejne linie sowieckiej obrony. W hitlerowskie ręce wpadły: Adygeja (Czerkiesja), Kałmykia, Kabardo-Bałkaria, Północna Osetia (Alania) oraz znaczne obszary Czeczeno-Inguszetii. Impet natarcia zatrzymał się dopiero na początku października. Potem był Stalingrad, po którym Grupa Armii...